Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια: προλάβετέ την
Ο διαβήτης μπορεί να επηρεάσει την όραση
Εάν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη ο οργανισμός σας δεν χρησιμοποιεί και δεν αποθηκεύει το σάκχαρο με σωστό τρόπο. Το γεγονός αυτό μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις στα αγγεία, τις φλέβες και τις αρτηρίες που μεταφέρουν το αίμα στο εσωτερικό του σώματος. Ο διαβήτης μπορεί να προσβάλλει την όραση προκαλώντας διακυμάνσεις της διάθλασης, καταρράκτη και - το σημαντικότερο απ' όλα - βλάβη στα αγγεία μέσα στον οφθαλμό. Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αποτελεί την κυριότερη αιτία πρωτοπαθούς τύφλωσης μεταξύ ενηλίκων σε όλο το δυτικό κόσμο και στην Ελλάδα. Πιστεύεται ότι οι ασθενείς με αθεράπευτο διαβήτη βρίσκονται 25 φορές σε μεγαλύτερο κίνδυνο για τύφλωση απ' ότι ο γενικός πληθυσμός.
Πως προκαλείται η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια;
Στα πλαίσια της γενικευμένης μικροαγγειοπάθειας που προκαλεί ο Διαβήτης, προσβάλλονται τα μικρής διαμέτρου αγγεία του αμφιβληστροειδούς (προτριχοειδικά αρτηρίδια, τριχοειδή και φλεβίδια), με αποτέλεσμα την αύξηση της διαπερατότητας των τοιχωμάτων τους αλλά και την απόφραξη του αυλού τους. Αυτό οδηγεί αφ' ενός μεν στη 'διαρροή' συστατικών του αίματος στον περιβάλλοντα χώρο (οίδημα) και αφ' ετέρου στην ελλιπή οξυγόνωση της περιοχής με παραγωγή ουσιών που συμβάλλουν στη διατήρηση του οιδήματος και στην παραγωγή νέων αγγείων (πχ VEGF-A.)Υπάρχουν 2 στάδια διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας, η μη παραγωγική και η παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια. Κανένα στάδιο δεν είναι αθώο, αλλά δυστυχώς είναι δυνατόν μέχρι το τελευταίο στάδιο να μην υπάρχουν σοβαρά συμπτώματα.
Ποιά άτομα είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν Διαβητική Αμφιβλητροειδοπάθεια;
Kαταρχήν οποιοσδήποτε έχει διαβήτη είτε είναι ινσουλίνο εξαρτώμενος (Τύπος 1) νεαρός σε ηλικία είτε είναι μη ινσουλίνο-εξαρτώμενος (Τύπος 2). ΄Οσο περισσότερο χρόνο πάσχει ο ασθενής απο διαβήτη, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να αναπτυχθεί Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια.
Ποιά είναι τα συμπτώματα της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας;
Η Δ.Α. είναι από τις πλέον ύπουλες ασθένειες. Ακόμη και όταν συμβαίνουν σοβαρές αλλοιώσεις στο μάτι, ο ασθενής μπορεί να μην έχει συμπτώματα και να μην αντιλαμβάνεται την βαρύτητα της κατάστασης. Η όραση μπορεί να μην μεταβληθεί μέχρι που η νόσος να εξελιχθεί σε πιο προχωρημένα στάδια.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν υπάρξει οίδημα στην ωχρά ή αιμορραγία του υαλώδους ή του αμφ/δούς με απώλεια οράσεως.
Ποια η σημασία της οφθαλμολογικής εξέτασης και κάθε πότε πρέπει να γίνεται;
Ο διαβητικός πρέπει να υποβάλλεται τακτικά σε οφθαλμολογική εξέταση ακόμη και όταν δεν έχει συμπτώματα, για έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της αμφ/πάθειας. Θυμηθήτε ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Και στην συγκεκριμένη περίπτωση, η τακτική επίσκεψη στον οφθαλμίατρο είναι εκείνη που θα σώσει πολλές φορές την όρασή μας.
Η βυθοσκόπηση (ή οφθαλμοσκόπηση) μέσω διαστολής της κόρης των ματιών είναι η βασική εξέταση που πρέπει να κάνει συχνά ο διαβητικός ασθενής. Η επίσκεψη στον οφθαλμίατρο θα πρέπει να γίνεται κάθε έτος εφόσον δεν συντρέχουν λόγοι για πιο συχνή παρακολούθηση και εφόσον δεν υπάρχουν αλλοιώσεις στον βυθό. Αν υπάρχουν αλλοιώσεις τότε οι επισκέψεις μας θα γίνονται ανάλογα με τις συτάσεις των ιατρών. Με αυτό το τρόπο θα υπάρχει η δυνατότητα να προβλεφθούν έγκαιρα οι βλάβες και να βρεθούν οι ενδείξεις για την φλουοραγγειογραφία. Η εξέταση αυτή είναι το επόμενο βήμα το οποίο ακολουθείται αν χρειαστεί και είναι το σημαντικό όπλο των οφθαλμιάτρων για σαφέστερη διάγνωση της Δ.Α. και την κατάσταση των αγγείων, χορηγώντας ενδοφλεβίως μια χρωστική την φλουορεσκείνη, και φωτογραφίζοντας τον βυθό του ματιού.
Θεραπεία
Ο διαβητικός ασθενής θα πρέπει να γνωρίζει ότι το πιο σημαντικό που μπορεί να κάνει για την ασθενειά του είναι να ρυθμίζει σωστά το σάκχαρό του. Το απορρυθμισμένο σάκχαρο προωθεί με γρηγορότερους ρυθμούς την Δ.Α. Επίσης θα πρέπει να ρυθμίζει την υπέρταση του, την υπερλιπιδαιμία (χοληστερίνη και τριγλικερίδια) αν υπάρχει και να περιορίζει το κάπνισμα και το αλκοόλ.
Η θεραπεία της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας γίνεται με την ενδοϋαλοειδική χορήγηση αντι-αγγειογενετικών παραγόντων (αντι –VEGF), με ακτίνες laser ή και με τα δύο . Σε βαριές περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί η διενέργεια σοβαρής χειρουργικής επέμβασης (υαλοειδεκτομή) Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της παραγωγικής αμφιβληστροειδοπάθειας και του οιδήματος της ωχράς κηλίδας μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο τύφλωσης.
Εικόνα 4 . Ενδοϋαλοειδική έγχυση αντι-αγγειογενετικού παράγοντα
Εικόνα 5. Θεραπεία με laser